Các nhà khoa học Việt Nam đóng góp mang tính quyết định thành công trong phòng, chống dịch COVID-19

Liên hiệp các tổ chức hữu nghị tỉnh Đồng Nai vận động gần 17 tỷ đồng hỗ trợ phòng, chống dịch COVID-19

Theo Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị tỉnh Đồng Nai (Liên hiệp Đồng Nai) Nguyễn Thành Trí, từ khi đợt dịch bệnh COVID-19 lần thứ 4 bùng phát đến nay, Liên hiệp Đồng Nai đã vận động và nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của các tổ chức phi chính phủ nước ngoài, các hội hữu nghị tham gia phòng, chống dịch với tổng kinh phí gần 17 tỷ đồng.

Trung ương chuyển hướng chiến lược, địa phương chuyển biến mạnh mẽ

Từ sự chuyển hướng chiến lược của Ban Chỉ đạo quốc gia trong công tác phòng chống dịch, nhận thức và hành động của các cấp chính quyền đã chuyển biến mạnh mẽ, đem lại thay đổi tích cực và hiệu quả rõ rệt trong phòng chống dịch tại các địa bàn.

Sáng 18/10, tại Bộ Khoa học và Công nghệ, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam có buổi làm việc với các nhà khoa học đầu ngành để bàn giải pháp khoa học phòng chống dịch COVID-19.

Tại sự kiện, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam cũng ghi nhận sự vào cuộc của ngành khoa học chủ động và có những đóng góp “rất khoa học”. Nhìn lại hai năm chống dịch, ông cho rằng đã có những thứ đã làm đúng nhưng có những thứ chưa thật tốt “cả tầm chủ trương chính sách và thực thi”, Phó thủ tướng nói và cho rằng, cần nhìn nhận khách quan. Theo đó ông mong muốn các nhà khoa học nghiên cứu giải pháp, giúp Chính phủ có cái nhìn tổng thể và bước chuẩn bị tốt hơn trong giai đoạn sắp tới.

Theo Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt, các nhà khoa học Việt Nam đã nỗ lực từ những ngày đầu, có đóng góp mang tính quyết định thành công trong phòng, chống dịch COVID-19. Ông cho biết trong giai đoạn tới cần có các giải pháp ứng phó khắc phục tác hại của dịch bệnh, giải pháp khôi phục kinh tế. Bộ trưởng mong muốn các nhà khoa học tiếp tục có những đóng góp để Việt Nam có thể chủ động trong phòng chống dịch bệnh theo phương châm “thích ứng an toàn – linh hoạt”.

Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt phát biểu tại sự kiện. Ảnh: Vnexpress

Điểm lại một số kết quả hai năm qua, Thứ trưởng Bùi Thế Duy cho biết, trong mọi hoàn cảnh, khoa học đóng góp thầm lặng nhưng tiên phong. Từ những ngày đầu Bộ Khoa học và Công nghệ, cùng với Bộ Y tế và các nhà khoa học vào cuộc kịp thời phân lập, nuôi cấy thành công nCoV. Kết quả này giúp Việt Nam trở thành một trong những quốc gia đầu tiên trên thế giới phân lập, nuôi cấy thành công nCoV. “Đây là dấu ấn đặc biệt quan trọng, tạo tiền đề cho việc nghiên cứu sản xuất bộ kit chẩn đoán, sản xuất vaccine và nghiên cứu sâu hơn về virus”, thứ trưởng Duy nói.

Ngay sau đó, Bộ sinh phẩm realtime RT-PCR cũng được Học viện Quân y phối hợp với Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á nghiên cứu, sản xuất thành công sau một tháng. Bộ sinh phẩm này đạt tiêu chuẩn quốc tế phát hiện nCoV, được Bộ Y tế cấp phép sử dụng ngày 07/3/2020. Đến nay, hàng triệu test đã được cung cấp cho hầu hết các tỉnh trong cả nước, góp phần đặc biệt quan trọng vào công tác phòng, chống dịch Covid-19 trong các đợt dịch bùng phát vừa qua.

Nhiều loại kit test nhanh cũng được nghiên cứu và sản xuất thành công sau đó.

Vaccine COVID-19 đã được nghiên cứu thành công. Hiện vaccine Nanocovax do Công ty Cổ phần Công nghệ sinh học Dược Nanogen nghiên cứu sản xuất đã được đánh giá giữa kỳ giai đoạn ba, đang chờ Bộ Y tế cấp phép sử dụng khẩn cấp.

Bộ Khoa học và Công nghệ đã cấp giấy chứng nhận chuyển giao công nghệ sản xuất vaccine phòng COVID-19 bằng công nghệ mRNA cho Công ty VinBioCare thuộc tập đoàn VinGroup. Hiện nay, VinBioCare đang xây dựng nhà máy sản xuất vaccine phòng Covid-19 bằng công nghệ mRNA tại khu Công nghệ cao Hòa Lạc.

Ở lĩnh vực thuốc điều trị, hiện thuốc PegLambda là sản phẩm của nhiệm vụ Khoa học và Công nghệ cấp quốc gia, hiện đang được nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 2 trên bệnh nhân Covid-19.

Theo ông Duy, hiện nhiều đơn vị nghiên cứu trong cả nước đã nghiên cứu xây dựng được mô hình dự báo, diễn biến dịch COVID-19. Trong số này Viện Nghiên cứu Hệ gene đã xác định đặc điểm hệ gene người liên quan đến tiên lượng bệnh; Trường Đại học Y Hà Nội nghiên cứu theo dõi diễn biến các biến chủng của nCoV; các nghiên cứu chế tạo robot hỗ trợ y tế (Vibot) cũng kịp thời hoàn thiện và đưa vào ứng dụng…

Các nhà khoa học phát biểu tại sự kiện. Ảnh: Vnexpress

Trong giai đoạn chống dịch hai năm qua, một lực lượng lớn nhà khoa học đã tham gia tình nguyện đóng góp vào hoạt động của Hệ tri thức Việt số hóa và Tổ thông tin đáp ứng nhanh phòng, chống dịch COVID-19. Thứ trưởng Duy cho biết, đã có hàng trăm nhà khoa học, chuyên gia trong các nhiều lĩnh vực như y tế, công nghệ thông tin, toán học, xã hội học… và hàng nghìn tình nguyện viên làm việc liên tục từ ngày 08/3/2020 đến nay. Nhờ những đóng góp này, lực lượng phòng chống dịch kịp thời có thông tin phục vụ truy vết, kiểm soát nguy cơ vùng dịch, khoanh vùng, đánh giá tình hình để đưa ra các biện pháp thích ứng kịp thời.

Trong đợt dịch cuối tháng 4/2021 đến nay Tổ thông tin đã thiết lập và vận hành tổng đài hỗ trợ khai báo y tế 18001119, đã tiếp nhận 110.750 cuộc gọi của người dân trên toàn quốc. Hệ thống robot trí tuệ nhân tạo (Callbot) gọi điện hỗ trợ khai báo y tế cho gần 2,5 triệu người dân trong vùng dịch, vùng có nguy cơ cao cũng được triển khai, giúp sớm sàng lọc những người có nguy cơ để xét nghiệm.

Tổ thông tin cũng tham gia nghiên cứu các xu thế và giải pháp phòng dịch của thế giới, từ đó đề xuất triển khai, tham gia thiết kế các giải pháp ứng dụng công nghệ thông tin hỗ trợ phòng chống dịch như: khai báo y tế, quét mã QR di chuyển, công cụ trực tuyến quản lý mã ca bệnh, vòng tay quản lý cách ly, hệ thống giám sát an toàn Covid-19, xây dựng công cụ lưu trữ dữ liệu F0, dữ liệu dịch tễ…

Thứ trưởng Bùi Thế Duy cho biết, trong giai đoạn tới ngành khoa học tập trung nghiên cứu vaccine và thuốc điều trị; hội chứng hậu Covid; hỗ trợ hoàn thiện công nghệ máy thở oxy dòng cao (HFNC), hệ thống làm giàu oxy; các phương pháp xét nghiệm mới phát hiện nCoV qua mẫu bệnh phẩm là nước bọt, hơi thở, các nghiên cứu đánh giá tác động đến kinh tế và khuyến nghị các mô hình hoạt động giáo dục, y tế thích ứng trong giai đoạn mới.

Xác định mục tiêu để khoa học công nghệ thành trụ cột phát triển KTXH

Sáng 8/10, Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam tổ chức Hội thảo góp ý dự thảo Chiến lược phát triển khoa học, công nghệ (KHCN) và đổi mới sáng tạo giai đoạn 2021-2030 (Chiến lược).

Sinh viên sáng tạo các ‘phòng chờ ảo’, giảm thời gian thăm khám ở bệnh viện

Đây cũng là giải pháp giành giải quán quân trong cuộc thi sáng tạo các ứng dụng công nghệ thông tin trên nền tảng AIoT, do Bộ Khoa học và công nghệ cùng một số đơn vị phối hợp tổ chức.

Để duy trì tổ chức Khoa học – Công nghệ gắn với tự chủ

Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Văn Tùng cho rằng việc giải thể hay giữ lại tổ chức KH&CN công lập, phải dựa trên định hướng phát triển ngành, lĩnh vực. Các tổ chức KH&CN công lập tồn tại phải đáp ứng được yêu cầu của ngành, tổ chức của mình, giữ vai trò không thể thay thế trong phát triển.